روشهای کنترل فرایند استریلیزاسیون

روشهاي كنترل فرآيند استريليزاسيون

كنترل فرآيند استريليزاسيون به اين منظور انجام مي شود تا از استريل شدن اقلام پزشكي ، مطابق با استانداردهاي تعيين شده اطمينان حاصل نماييم . بايد تمام مراحل فرآيند استريليزاسيون كنترل و ثبت شود . براي كنترل مناسب فرآيند استريليزاسيون لازم است تا دانش كافي در زمينه هاي زير داشته باشيم:

  • روش عملكرد تجهيزات استريليزاسيون
  • وضعيت فعلي دستگاه
  • نقطه ضعف و نوقصي كه ممكن است دستگاه داشته باشد.
  • روش هاي كنترل آن
  • خطاي مجاز با توجه به جنس مواد

براي دست يابي به يك روش كنترل، ابتدا بايد از خود سوال كنيم:

آيا فرايند به طور كامل انجام شده است؟

آيا فرآيند به نحوه ي صحيح انجام شده است؟

يك سيستم كنترلي بايد اهداف زير را محقق سازد:

  • شناسايي اقلام و جنس آنها
  • با استفاده از يك روش كنترل شيميايي تأييد نماييد كه فرآيند به نحوه ي صحيح انجام شده است.
  • يك نقطه قابل قبول پارامترهاي بهره برداري از دستگاه تعريف نماييد.
  • نارسايي و نقاط ضعف تجهيزات را از پيش آشكار سازيد.

كنترل فرآيند شامل : كنترل پارامترها در هر مرحله ، كنترل مواد فرايند نشده (گاز، كاغذ، پنبه، كپسول هاي اتيلن

اكسايد و غيره)، پايشگرهاي بيولوژيكي، انديكاتورهاي شيميايي و غيره مي باشد.

در صورتي كه نتيجه كنترل و پايش، رضايت بخش باشد وارد مرحله بعد خواهيم شد.

تجهيزات استريل كننده بايد حداقل يك بار در سال ، در هر دوحالت پر و خالي (وقتي محفظه خالي است و وقتي محفظه بارگيري شده است) و در هر زمان كه تعميرات انجام مي شود، اعتبار سنجي و كاليبره گردند.

بايد تعميرات توسط افراد آموزش ديده صورت گيرد و يك برنامه نگهداري پيشگيرانه و اصلاحي تدوين گردد.

بايد راهنماي استفاده از دستگاه براي كاربر (به زبان رسمي كشور ) براي هر كدام از تجهيزات در بخش استريليزاسيون موجود باشد.

بايد ابزار قرائت عملكرد دستگاه دقيق باشد كه اين امر مستلزم آن است كه كالبيراسيون دوره اي دستگاه انجام شود.

فرآيند استريليزاسيون فرآيندي پيچيده است . ما زماني مي توانيم در مورد اطمينان از استريل شدن اقلام صحبت كنيم كه تمام شرايط هر مرحله از فرايند كاملا رعايت شده باشد.

تنها با انجام تست نمي توان از استريل بودن اقلام و وسايل مطمئن شد ، بلكه اين امر تنها از طريق يك سيستم كنترل كامل فرآيند امكان پذير است.

يك برنامه خوب كنترل عفونت شامل اعتبار بخشي مدوام شرايط فرآيند است.

اعتبار سنجي را مي توان به صورت يك مطالعه مستند و فراگير تعريف نمود كه درجه بالايي از اطمينان را براي يك روش ، قطعه اي از تجهيزات، فرآيند مواد، فعاليت يا سيستم تامين مي نمايد، به طوري كه با اطمينان بتوان گفتكه موارد ذكر شده در محدوده ي مشخص و تعيين شده واقعا درست عمل مي كنند.

اعتبار بخشي و مشاهده مستندات يك فرآيند خوب، ستون هاي اصلي تضمين كيفيت را تشكيل مي دهد.

براي رسيدن به سطح قابل قبولي از ايمني برنامه اي كه شامل آموزش كافي كاركنان و آماده سازي مناسب مي باشد، بايد تجهيزات و سيستم گردش اقلام تدوين گردد و همچنين تجهيزات به اندازه كافي پايش گردد.

كنترل كيفي و بخش استريليزاسيون شامل بررسي فيلترهاي هوا ، آب مورد استفاده جهت شست و شو ، اقدامات ايمني در برابر عوامل ميكروبي بيماري زا ، ساختار فيزيكي بخش و دستگاه ، لباس كاركنان، كيفيت بخار مي باشد كه بايد به صورت دوره اي بررسي گردد.

تست بووي ديك  بايد هر روز قبل از انجام اولين سيكل استريليزاسيون براي هر دستگاه اتوكلاو به صورت زير انجام شود:

  • يك بسته استاندارد مطابق استانداردهاي تعيين شده (AAMI ، كميته اروپايي استانداردسازي)
  • يك پكيج تجاري يكبار مصرف مطابق با ويژگ يهاي سيكل
  • يك پكيج جداگانه منطبق با الزامات تست كه در بخش استريليزاسيون آماده سازي مي شود.

پايشگرهاي فيزيكي

  • اين پايشگرها، عناصر اندازه گيري اي هستند كه در داخل دستگاه استريل كننده تعبيه شد ه اند و جزئي از دستگاه مي باشند مانند: دماسنج، فشار سنج ، زمان سنج ، حسگرهاي بارگذاري ، سيستم ها و شيرهاي ثبت پارامت و غيره.
  • با وجود اين پايشگرها مي توان رسيدن پارامترهاي لازم را به مقادير معين شده بر روي دستگاه مستقيما مشاهده نمود.

در حال حاضر بسياري از تجهيزات استريليزاسيون داراي ريز پردازنده هايي هستند كه مشخصات فرآيند را در تمام مراحل چاپ مي كنند.

اين پايشگرها اگرچه ممكن است نواقص دستگاه را آشكار سازند، ولي رخدادهاي واقعي فرآيند را منعكس نمي كنند. از جمله مي توان به وجود ساير فاكتورهاي تأثيرگذار بر استريليزاسيون از قبيل ابعاد بار و حضور مواد آلي اشاره نمود كه نميتوان آن ها را با پايشگر فيزيكي كشف نمود.

  • پايشگرهاي فيزيكي بسيار مفيد هستند . اما به اندازه انديكاتورهاي استريليزاسيون كافي نيستند . به علاوه اينكه بايد پايشگرهاي فيزيكي را به صورت دوره اي كالبيره نمود تا اطلاعاتي كه ارائه مي دهند واقعي باشند.

تناوب استفاده

تناوب آن در طول هر سيكل مي باشد.

دما

دماي محفظه و دماي داخل بسته ها به وسيله حسگرهاي حرارتي ثبت مي شود. اين حسگرهاي حرارتي مختص هر دستگاه بوده و مطابق با حسگرهاي بيروني ساخته مي شوند.

فشار

ميزان فشار به وسيله فشارسنج، خلأسنج يا حسگرهاي فشار اندازه گيري مي شود و بايد به صورت دور ه اي كالبيره شوند.

مدت زمان

مدت زمان هر قسمت از فرآيند توسط ساعت موجود در دستگاه اندازه گيري مي شود و بايد به صورت دوره اي كالبيره شود.

دماسنج حداكثر

  • اين شاخص نشا ن دهنده بالاترين دمايي است كه دستگاه به آن رسيده است ، ولي مدت زمان آن را نشان نمي دهد.
  • براي استريليزاسيون به روش حرارت مرطوب بايد احتيا ط هاي لازم را به هنگام پيچيدن دماسنج در البسه جراحي رعايت نمود تا كانالهايي كه مانع رسيدن عامل استريل كننده است، تشكيل نشود.

در پايان سيكل مي توان ميزان برآروده شدن پارامترها را توسط مقادير بدست آمده تأييد نمود.

مشخصات سيكل بايد توسط دستگاه چاپ و بايگاني گردد.

انديكاتورهاي شيميايي

تناوب شيميايي:

در هر سيكل و در هر بسته بايد از انديكاتورهاي شيميايي استفاده نمود.

انديكاتورهاي شيميايي مورد استفاده براي هر فرايند بايد شرايط زير را داشته باشد:

  • بر روي نوارهاي غيرسمي چاپ شده باشند.
  • با گذشت زمان پايدار باشند.
  • قرائت و تفسير آن آسان باشد.
  • دقيقا شرايط فرآيند را بيان كند.

طبقه بندی اندیکاتورهای شیمیایی (ISO 11140-1)

انديكاتورهاي فرآيند

انديكاتور كلاس 1 (نوار چسب)

  • اين ها نوارچسب هايي هستند كه به جوهر شيميايي حساس به حرارت آغشته شده اند كه وقتي در معرض حرارت معيني قرار مي گيرند تغيير رنگ مي دهند.
  • هدف از استفاده از آن ، اثبات اين مطلب است كه بسته در معرض فرآيند استريليزاسيون قرار گرفته است و بدين وسيله بسته فرآيند شده از فرآيند نشده تشخيص داده مي شود.
  • اين انديكاتور بر اساس واكنش هاي شيميايي حساس به پارامترهاي مختلف روند استريليزاسيون ساخته شده است. (مانند بخار اشباع، دما و زمان)
  • آن ها به شكل برچسب به بازار عرضه مي شوند كه با جوهر و ديگر معرف هاي غيرسمي روي آن چاپ مي شوند و وقتي الزامات تعريف شده براي فرآيند طي شود تغيير رنگ مي دهند.
  • بايد به اين نكته توجه كرد كه يك عنصر كليدي مانند دما به انجام برسد و انديكاتور تغيير رنگ دهد و نيازي به انجام هر سه عنصر ذكر شده نيست.

كنترل هاي زير مي تواند داخلي يا خارجي باشد:

  • كنترل هاي داخلي در داخل هر بسته قرار داده مي شوند. اگرچه مدرك قطعي در خصوص استريل بودن اقلام به شمار نمي آيد، ولي مزيت اصلي آن اطلاع سريع نتايج مي باشد.
  • كنترل هاي خارجي نشا ن دهنده اين مطلب است كه فرآيند استريليزاسيون تحت كنترل قرار گرفته ، ولي اينكه آيا مؤثر بوده يا نه مشخص نيست! اين كنترلها به صورت نوارچسب مي باشند.
  • انديكاتورهاي شيميايي با توجه به فرآيند مورد استفاده متفاوت اند. (حرارت خشك ، حرارت مرطوب يا گاز ) و بايد بر اساس پارامترمورد نياز جهت پايش انتخاب شوند.

انديكاتور كلاس 3 (پارامتري ساده)

  • اين انديكاتور فقط براي يك پارامتر كاربرد دارد و تنها نشا ن دهنده اين است كه بسته در معرض دماي معين براساس AAMI قرار گرفته است. ( 1994 )
  • از آن براي تأييد دما در طول فرآيند استريليزاسيون استفاده مي شود.
  • لازم به ذكر است با توجه به وجود انديكاتورهاي جديد در حال حاضر ديگر نيازي به استفاده از آنها نمي باشد.

انديكاتور كلاس 4

  • اين نوع انديكاتور براي بررسي مقادير حداقل چند پارامتري در فرآيند استريليزاسيون كاربرد دارند. (مانند زمان و دما)
  • اين انديكاتور از يك نوار كاغذي آغشته به جوهر ترموكروميك 1 تشكيل شده است ، كه وقتي در معرض حداقل شرايط ضروري تعريف شده براي فرآيند قرار گيرد تغيير رنگ مي دهد.

انديكاتور كلاس 5 (انديكاتور يكپارچه)

  • اين انديكاتورها طوري ساخته شده است كه به تمام پارامترهاي حياتي فرآيند استريليزاسيون با اتوكلاو (مانند

دما، زمان و كيفيت بخار) به شرط آنكه دردامنه تعريف شده باشد حساس است.

  • اين انديكاتور بسيار دقيقتر از انديكاتور كلاس 4 است.
  • در داخل هر بسته بايد يك عدد از آن ها به عنوان انديكاتور داخلي قرار داد.

انديكاتور كلاس 6 (انديكاتور شبي هسازي شده براي تأييد هر سيكل)

  • از آنجا كه اين انديكاتور به تمام پارامترهاي حياتي در دامنه خاصي حساس است به نام انديكاتور شبيه سازي شده شناخته مي شود.
  • آن ها وقتي كه 95 % سيكل انجام مي شود، عمل مي كنند.
  • قرائت و نحوه كار آن ها مشابه انديكاتور ادغام يافته (كلاس 5) است.

انديكاتورخاص

تست بووي ديك يا كلاس 2

  • اين روش براي ارزيابي ميزان كارايي سيستم خلأ در اتوكلاوهاي پري وكيوم (پيش خلأ ) است ، كه هدف از آن اثبات عدم حضور هوا يا ساير گازهاي رقيق در محفظه اتوكلاو است كه مانع نفوذ سريع و يكنواخت بخار به داخل بسته مي شود.
  • پكيج يا بسته تست از حوله ها يا پارچه هاي پنبه اي خالص و تا شده به ابعاد 25*22*30 سانتی متر و وزن تقریبی 6.5 كيلوگرم تشكيل شده است.

يك صفحه تست بووي ديك در مركز بسته قرار داده مي شود:

  • اين بسته در قسمت پايين محفظه ، نزديك درب و به صورت افقي قرار داده مي شود، طوري كه صفحه بووي ديك با كف دستگاه موازي باشد.
  • سپس يك سيكل را در دماي 134 درجه سانتيگراد و مدت زمان 4-3.5 دقیقه طی می کند.
  • در پايان سيكل، پكيج يا بسته را باز نموده و نتايج به اين صورت تفسير مي شوند:
  • قبول: انديكاتور به صورت يكنواخت در تمام طول صفحه تغيير رنگ داده است.
  • مردود: در صورتي كه رنگ صفحه ضعيف تر از رنگ ارائه شده توسط تول يدكننده باشد يا مناطقي از صفحه، رنگ متفاوت يا ضعيفي داشته باشد.
  • در حال حاضر بسته هاي بووي ديك تهيه شده در كارخانه موجود است كه جايگزين استفاه از حوله مي باشد.
  • جنبه هاي حياتي : اگر نتيجه تست بووي ديك مردود است ، (نتيجه مثبت ) بايد يكبار ديگر آن را تكرار كرد .

اگر مردود بود ن استريليزاسيون مجدداً تأييد شد ، استفاده از دستگاه را بايد متوقف نمود و درخواست رسيدگي كرد. (بازبيني پمپ خلأ و سلونوئيدها، توپ هاي قطرات)

بعد از بازبيني، يكبار ديگر تست را انجام دهيد تا عملكرد دستگاه تأييد شود.

انديكاتورهاي بيولوژيك

كنترل هاي بيولوژيكي ، در حال حاضر تنها ابزار در دسترس براي تأييد استريليزاسيون يا بررسي كارايي فرآيند استريليزاسيون است.

تناوب استفاده:

  • حرارت مرطوب: هفته اي يك عدد
  • اتيلن اكسايد: در هر بارگذاري يك عدد
  • بخار فرمالدهيد: در هر بارگذاري يك عدد
  • گاز پلاسماي پراكسيد هيدروژن: در هر بارگذاري يك عدد
  • حرارت خشك: هفته اي يك عدد يا بر اساس تناوب استفاده از فور

به علاوه:

  • هر بار كه دستگاه تعمير مي شود.
  • هر بار كه از دستگاه براي استريل نمودن عضو مصنوعي (پروتز) يا ابزار كاشتني (ايمپلنت) استفاه مي شود. انديكاتور بيولوژيك بايد مشخصات زير را داشته باشد:
  • تعداد اسپور
  • شماره سري
  • تاريخ انقضاء
  • ارزش D

كنترل هاي بيولوژيك بايد استانداردهاي ملي و بين المللي را داشته باشد:

محل قرار دادن انديكاتور

  • براي كنترل محفظه : آن ها را در مكا ن هايي كه احتمال دارد عامل استريل كننده به آن نرسد و داخل يك سرنگ كه دو لايه پارچه دور آن پيچيده شده قرار دهيد.
  • براي كنترل بسته ها : آن ه ا را در مركز بسته بگذاريد و بسته را در جايي كه احتمال رسيدن عامل استريل كننده به آن ضعيف است قرار دهيد.

نوع باكتري موجود در انديكاتور بيولوژيك

  • حرارت مرطوب: ژئوباسيلوس استئاروترموفيلوس
  • حرارت خشك: باسيلوس آتروفئوس
  • اتيلن اكسايد: باسيلوس آتروفئوس
  • بخار فرمالدهيد: ژئوباسيلوس استئارو ترموفيلوس
  • گاز پلاسماي پراكسيد هيدروژن: ژئوباسيلوس استئارو ترموفيلوس

انديكاتورهاي بيولوژيك به گونه اي توليد مي شوند كه محتوي تعداد كافي از ميكروارگانيسم هاي بس يار مقاوم به استريليزاسيون است . (ژئوباسيلوس استئارو ترموفيلوس ، باسيلوس آتروفئوس و غيره ) وقتي در معرض يك سيكل معين قرار مي گيرند، نابود شدن آ نها نشان دهنده رضايت بخش بودن فرآيند است.

آن ها به گونه اي طراحي شد ه اند كه قرائت و تفسير آ ن ها بسيار سريع و آسان است. به گونه اي كه مي توان به راحتي حضور و يا عدم حضور ميكروارگانيس مهاي زنده را تأييد كرد.

اين انديكاتور بايد در قسمت داخلي و وسط بزرگ ترين و سنگين ترين بسته مورد بارگذاري قرار داده شود.

كنترل هاي مختلفي را بايد براي هر سيكل و هر دستگاه استفاده نمود.

در سال 1996 روتالا انديكاتورهاي بيولوژيك را بر اساس درجه رشد و سرعت در ارائه نتايج به نسل اول ، دوم و سوم طبقه بندي نمود.

نسل اول : در دهه هفتاد و به صورت نوارهاي كاغذي محتوي اسپور و خيلي ساده ظاهر شدند . آن ها را بايد پس از استفاده به آزمايشگاه انتقال داد تا به مدت 7-2 روز در انكوباتور قرار داده شوند.

نسل دوم : شامل ويال هاي محتوي اسپورهاي خشك است كه قرائت نهايي آن 48 ساعت به طول مي انجامد .

اين ها داراي انكوباتور قابل جابه جايي 3 هستند. اين انديكاتورها براي حرارت خشك در دسترس نمي باشند.

نسل سوم: اين ها انديكاتورهاي بيولوژيكي با قابليت قرائت سريع نتايج هستند.

در حال حاضر يك انديكاتور بيولوژيك جديد طراحي شده كه اسا س كار آن آشكارسازي آنزيم مربوط به اسپور مي باشد. در استفاده از اين روش ، نتايج در مدت 3 ساعت قابل دست يابي است (اتوكلاو) كه در مقايسه با 48 ساعت زمان مورد نياز در روش سفتي از سرعت بالايي برخوردار است. در ارز يابي، اين روش نشان داد كه بس يار حساس تر از اند يكاتورهايي مي باشد كه تا به حال مورد استفاده قرار گرفته است.

جديدترين نسل ان كوباتورها دار اي لامپ اشعه ماوراء بنفش (فلورسنت) مي باشد كه موجب شده فرآ يند قرائت نتا يج بسيار سريع انجام گردد.

روش اصلي استفاده از انديكاتور بيولوژيك

انديكاتور بيولوژيك را در مر كز يك بسته محتوي البسه جراحي قرار دهيد و روي برچسب آن مشخصات ي مانند كاربرد، شماره سر ي بارگذار ي، تاريخ و شماره اتو كلاو را بنويسيد، محفظه را بارگذاري نماييد و دستگاه را برا ي يك سيكل كاري معمولي تنظيم كنيد. سپس بسته را در قسمت مركزي محفظه دستگاه قرار داده و سيكل را آغاز كنيد.

تناوب استفاده از اين انديكاتور مي تواند روزانه یا هفتگی باشد

در صورتي كه اند يكاتور براي اتوكلاو مورد استفاده قرار گرفته باشد ، بعد از اتمام سيكل باید در انكوباتور 56°C  درجه قرار گيرد. (ژئوباسيلوس استئارو ترموف يلوس) اما اگر اند يكاتور براي ا تيلن اكسايد مورد استفاده قرار گرفته باشد بايد در انكوباتور 37 درجه قرار داده شود. (باسيلوس آتروفئوس)

ويال داخلي موجود در انديكاتور بيولوژيك بايد قبل از قرار دادن آن در انكوباتور شكسته شود تا محیط کشت در تماس با اسپور قرار گيرد. بعد از 48 ساعت نتايج را ثبت كنيد:

نتيجه منفي: در صورتي كه رنگ انديكاتور طبق دستورالعمل (براي  EOرنگ سبز و براي اتـوكلاو بـنفش( تغييـر نكند، به اين معني است كه استريليزاسيون به طور كافي و صحيح انجام گرفته است.

نتيجه مثبت : اگر فرآ يند استريليزاسيون ناكافي باشد ، رنگ انديكاتور به زرد تغيير مي يابد كه نشان دهنده زنده بودن باسيلوت كثير آن در محيط كشت مي باشد. در اين گونه مواقع موضوع را گزارش داده و فورا تمام بسته هاي استريل شده در آن سري را جهت فرآيند مجدد مرجوع نماييد.

تمام فرآ يندهاي استريليزاسيون بايد توسط پايشگرهاي فيزيكي و انديكاتورهاي شيميايي و بيولوژيك كنترل گردد.

اين انديكاتور، مدت زمان انتظار طولاني براي اخذ نتايج است. چون قرائت نتايج حداقل بعد از 12 ساعت تا حداكثر 72 ساعت بعد از قرار دادن در گرمخانه انجام مي شود.

نوارهاي واكنش دهنده جهت تعيين حداقل غلظت مؤثر گلوتارآلدهيد

  • استفاده از نوارها يك روش نيمه كمي بر اي بررسي اين مطلب است كه آيا غلظت گلوتارآلده يد بالاتر از حداقل است يا غلظت مؤثر (MEC)  پايين تر از آن؟
  • از آن ها نميتوان جهت اعتبار سنجي فرآيند ضدعفوني يا استريليزاسيون استفاده كرد.

دستورالعمل استفاده

  • انتهاي نوار واكنش دهنده را در داخل ظرف محتوي محلول سايدكس براي مدت يك ثانيه غوطه ور نموده و آن را خارج كنيد . نوار را براي مدت بيش از يك ثانيه داخل محلول نگذاريد يا داخل محلول نچرخانيد . اگر آن را بيش از يك ثانيه داخل محلول غوطه ور كنيد يا داخل محلول به شدت به هم بزنيد معرف ها از روي نوارشسته مي شوند و اين كار باعث اختلال در تشكيل رنگ زرد (به اشتباه ) كاذب مي شود، كه محلول در شرايط طبيعي در آزمون قبول شده است.
  • محلول اضافي را از روي نوار و با تماس يك دستمال كاغذي از لبه بلندتر آن پاك كنيد . نوار را پس از خارج كردن از محلول تكان ندهيد و نيز با دستمال كاغذي ، در حالي كه نوار روبه پايين است خشك نكنيد چون اين كار باعث حذف معرف شده و همان خطايي كه در بالا ذكر شد رخ مي دهد.
  • 8-5 دقيقه بعد از خارج كردن نوار از محلول مي توان نتيجه واكنش رنگي را قرائت نمود . در صورتي كه درمدت كمتر از 5 دقيقه قرائت شود ، عكس العمل نوار به صورت منفي و غلط گزارش مي شود. همچنين نوار را بعد از 8 دقيقه قرائت نكنيد چون رن گ ضعيف شده و تفسير نتيجه را مشكل مي كند. نوار بايد كاملا زرد شود تا نشان دهنده كارايي و مؤثر بودن محلول باشد . هر حالتي از رنگ زرد (ته رنگ ) قابل قبول است و شدت آن با توجه تغييرات غلظت متفاوت است . اگر ته ماند ه هايي از رنگ سفيد بر روي نوار باشد محلول سايدكس ناكارآمد و بي تأثيراست و بايد دور ريخته شود . براي كمك به تفسير بصري و مقايس ه اي نتايج ، به بطري اصلي نوار مراجعه كنيد.
  • نتايج بدست آمده را در يك پوشه بايگاني كنيد و هر تستي را كه انجام مي دهيد داخل آن ثبت كنيد.

كنترل كيفيت

  • يك محلول كنترل متشكل از سايدكس كه نتايج نوار آن مثبت است و يك سايدكس ديگر كه نتيجه نوار آن منفي است تهيه كنيد تا كيفيت نوارها هميشه مورد تأييد باشد.
  • محلول سايدكس را فعال سازي كنيد . اين محلول فعال شده را همانطور كه ذكر شد مي توان به عنوان محلول كنترل مثبت استفاده كرد.
  • يك پيمانه از محلول فال شده را برداشته و با يك پيمانه آب رقيق كنيد . محلول بدست آمده ، محلول كنترل منفي خواهد بود.
  • مراحل قبلي را انجام دهيد به اين صورت كه 3 نوار را در هر 3 محلول آماده سازي شده غوطه ور كنيد . نـوار غوطه ور شده در محلول كنترل مثبت بايد در عرض 5-8 دقيقه كاملا زرد شود. نوار غوطه ور شـده در محلـول كنترل منفي بعد از  5-8 دقيقه بايد كاملا سفيد شود و يا رنگ زرد ناقص تشكيل شود.
  •  در صورتي كه نتايج بدست آمده مطلوب نباشد، باقيمانده نوارها را دور انداخته و ديگر از آن ها استفاده نكنيد.

خلاصه نحوه كنترل كيفي فرآيند استريليزاسيون

نمونه هايي از كنترل داخلي جعبه ها

  1. غيراستريل

2. استریل

اگر استريليزاسيون درست انجام شده باشد، قسمت باريك بايد به رنگ آبي درآيد.3

نمونه هايي از كنترل قسمت داخلي جعبه ها

C : قسمت پشت

B : استريل

A : غيراستريل

نمونه هايي از كنترل خارجي جعبه ها

  1. در كنترل قسمت خارجي جعبه ها، كه با استفاده از نوار انجام مي شود و بايد تاريخ استريل شدن روي آن درج گردد.
  2. بايد حداكثراستفاده را از نوار بكنيم تا متوجه شويم كه گيره ، كلامپ و ساير محتويات از قلم نيافتد . براي اينكه محتويات داخل جعبه از قلم نيافتد بايد كليه مشخصات خصوصا اقلام اصلي روي نوار قيد شود.

3. نوار چسب زماني كه استريل شود، خطوط روي آن مشكي مي شود.

4.نقطه زرد وقتي استريل شود به رنگ قهوه اي در مي آيد.